Η νηστεία κάνει θαύματα

Αντώνης Καφάτος – Κα­θη­γη­τής Προ­λη­πτι­κῆς Ἰ­α­τρι­κῆς και
Δι­α­τρο­φῆς τῆς Ἰ­α­τρι­κῆς Σχο­λῆς τοῦ Πα­νε­πι­στη­μί­ου τῆς Κρή­της.

Ἔ­ρευ­να τοῦ Πα­νε­πι­στη­μί­ου Κρή­της δεί­χνει ὅ­τι οἱ δι­α­τρο­φι­κές ἐ­πι­τα­γές τῆς Ὀρ­θό­δο­ξης Ἐκ­κλη­σί­ας εἶ­ναι ἄ­κρως εὐ­ερ­γε­τι­κές για την ὑ­γεί­α τῶν παι­δι­ῶν…….

Σύμ­φω­να με με­λέ­τη, ἡ ὁ­ποί­α μό­λις ὁ­λο­κλη­ρώ­θη­κε και
δι­ε­ξή­χθη σε 609 παι­διά ἡ­λι­κί­ας 5 ὡς 15,5 ετών ἀ­πό τη
Θεσ­σα­λο­νί­κη, το 12,1% τῶν παι­δι­ῶν και ἐ­φή­βων ἀ­κο­λου­θοῦν
πλή­ρη νη­στεί­α. 

Με άλ­λα λό­για, ἀ­πέ­χουν ἀ­πό την κα­τα­νά­λω­ση
κρέ­α­τος, γα­λα­κτο­κο­μι­κῶν προ­ϊ­όν­των και ἀ­βγῶν, και γε­νι­κά
ἀ­πό την κα­τα­νά­λω­ση τρο­φῶν πού ἐ­πι­βα­ρύ­νουν τον ὀρ­γα­νι­σμό,
κά­θε Τε­τάρ­τη και Πα­ρα­σκευ­ή, κα­θώς και στις νη­στεί­ες τῶν
Χρι­στου­γέν­νων (40 ἡ­μέ­ρες- ἐπιτρέ­πε­ται το ψά­ρι) και του Πά­σχα
(48 ἡ­μέ­ρες- ἐ­πι­τρέ­πε­ται το ψά­ρι την 25η Μαρ­τί­ου και την
Κυ­ρια­κή τῶν Βα­ΐ­ων), τῶν Α­γί­ων Ἀ­πο­στό­λων (7 ως 20 ἡ­μέ­ρες-
ἐ­πι­τρέ­πε­ται το ψά­ρι) και τοῦ Δε­κα­πεν­ταύ­γου­στου (15 ἡ­μέ­ρες
ἐ­πι­τρέ­πε­ται το ψά­ρι στη γι­ορ­τή τῆς Με­τα­μορ­φώ­σεως του
Σωτήρος).

Ο επι­στη­μο­νι­κός υ­πεύ­θυ­νος της με­λέ­της, Κα­θη­γη­τής Προ­λη­πτι­κής Ι­α­τρι­κής και Δι­α­τρο­φής της Ἰ­α­τρι­κης Σχο­λής του Πα­νε­πι­στη­μί­ου της Κρή­της κ. Αντ. Κα­φά­τος, τα παι­διά πού συμ­με­τείχαν στην έρευ­να και ἀ­κο­λου­θούσαν πλή­ρη νη­στεί­α τα τε­λευ­ταῖα 3,5 χρό­νια δεν βρέ­θη­καν να ἔ­χουν σημαντικές δι­α­φο­ρές στό ύ­ψος σε σχέ­ση με εκείνα πού νή­στευ­αν με­ρι­κώς (δη­λα­δή, ό­χι όλες τις ημέρες της νη­στεί­ας) ή με εκείνα που δέν νή­στευ­αν πο­τέ. «Η νη­στεί­α δεν ε­πη­ρε­ά­ζει τη φυ­σι­ο­λο­γι­κή τους ανά­πτυ­ξη, ό­πως πί­στευ­αν παλαιότερα», επισημαίνει ο κ. Καφάτος.

Έ­να ἀ­πό τά ση­μαν­τι­κά εὑ­ρή­μα­τα τῆς με­λέ­της, ήταν ότι τά παι­διά που νη­στεύ­ουν, είτε ό­λες τις η­μέ­ρες της νη­στεί­ας είτε λι­γό­τε­ρες, κα­τα­να­λώ­νουν ση­μαν­τι­κά πε­ρι­ο­ρι­σμέ­νο α­ριθ­μό θερ­μί­δων σε σύγ­κρι­ση με ε­κείνα πού δέν νη­στεύ­ουν πο­τέ.

Οι ειδι­κοί λέ­νε ότι η απο­χή από τις ζω­ϊ­κές τρο­φές σε τα­κτά χρο­νι­κά δι­α­στή­μα­τα απο­τε­λεί λύ­ση στό συ­νε­χώς δι­ογ­κού­με­νο πρό­βλη­μα της πα­χυ­σαρ­κί­ας.

Οι δι­α­τρο­φι­κές ἐεπι­τα­γές της Ορ­θό­δο­ξης Εκ­κλη­σί­ας φαί­νε­ται ότι λει­τουρ­γούν… θαυ­μα­τουρ­γά για την υ­γεί­α των παι­δι­ών. Νέ­α με­λέ­τη του Πα­νε­πι­στη­μί­ου Κρή­της κα­τα­δει­κνύ­ει ότι οι 180 με 200 

ημέ­ρες νη­στεί­ας τον χρό­νο ό­χι μό­νο δέν «φρε­νά­ρουν» την ο­μα­λή α­νά­πτυ­ξη ό­σων παι­δι­ών α­πέ­χουν 

από την κα­τα­νά­λω­ση ζω­ϊ­κών τρο­φί­μων, αλ­λά βο­η­θοῦν και στη δι­α­τή­ρη­ση ἑενός φυ­σι­ο­λο­γι­κού 

βά­ρους, κόν­τρα στη δια­ρκώς αυξα­νό­με­νη παι­δι­κή πα­χυ­σαρ­κί­α.

Ἀ­φό­του οἱ οἰ­κο­γέ­νει­ες ἔ­πα­ψαν νά μα­γει­ρεύ­ουν κα­θη­με­ρι­νά, τά παι­διά ἄρ­χι­σαν νά κα­τα­να­λώ­νουν συ­χνό­τε­ρα φα­γη­τά – «σκου­πί­δια», με συ­νέ­πεια το βά­ρος τους νά αὐ­ξη­θεῖ. Την τε­λευ­ταῖ­α 25ετία στήν Ἑλ­λά­δα τά ὑ­πέρ­βα­ρα καί πα­χύ­σαρ­κα παι­διά δι­πλα­σι­ά­στη­καν καί ὑ­πο­λο­γί­ζε­ται ὅ­τι ζυ­γί­ζουν πε­ρί­που τρί­α κι­λά πε­ρισ­σό­τε­ρο ἀ­πό ὅ,τι μί­α δε­κα­ε­τί­α πρίν. Δέν εἶ­ναι τυ­χαῖο ὅ­τι σή­με­ρα στή χώ­ρα μας τό 22,5% τοῦ πλη­θυ­σμοῦ εἶ­ναι πα­χύ­σαρ­κο. Ἡ νη­στεί­α, ἡ ὁ­ποί­α ἀ­πο­τε­λεῖ βα­σι­κό στοι­χεῖ­ο τῆς Ἑλ­λη­νι­κῆς με­σο­γεια­κῆς δι­α­τρο­φῆς, μπο­ρεῖ ὅ­πως λέ­νε οἱ εἰ­δι­κοί νά δώ­σει λύ­ση στό πρό­βλη­μα τῆς πα­χυ­σαρ­κί­ας μέ τόν πιό ὑ­γι­ει­νό τρό­πο.

Θερ­μί­δες
Ὡς 1.500 (γιά παι­διά ὡς 10 ἐ­τῶν) καί κα­τά μέ­σον ὅ­ρο 2.000 (γιά
ἐ­φή­βους ὡς 14 ἐ­τῶν, ἀ­νά­λο­γα μέ τό φύ­λο, τό ὕ­ψος καί τή
δρα­στη­ρι­ό­τη­τα).

Λί­πη
Ὡς 50 γραμ­μά­ρια.

2-3 ἐ­τῶν πρέ­πει νά δι­α­τη­ροῦν τή συ­νο­λι­κή ἡ­με­ρή­σια πρόσ­λη­ψη λί­πους στό 30%-35% τῶν θερ­μί­δων πού κα­τα­να­λώ­νουν.

4-18 ἐ­τῶν τό πο­σο­στό πρέ­πει νά πε­ρι­ο­ρι­στεῖ στό 25%-35%.

Τά πε­ρισ­σό­τε­ρα λί­πη πρέ­πει νά προ­έρ­χον­ται ἀ­πό τίς πη­γές
πο­λυ­α­κό­ρε­στων καί μο­νο­α­κό­ρε­στων λι­πα­ρῶν ὀ­ξέ­ων, ὅ­πως
εἶ­ναι τά ψά­ρια, οἱ ξη­ροί καρ­ποί, τό ἐ­λαι­ό­λα­δο, καί νά
ἀ­πο­φεύ­γουν τά κο­ρε­σμέ­να καί τράνς λι­πα­ρά.

Ἁ­λά­τι
(Μί­α κου­τα­λιά ἅ­λα­τος ἰ­σο­δυ­να­μεῖ μέ 2.300 mg):

Τόν πρῶ­το χρό­νο: Ὡς 1 γραμ­μά­ριο, δη­λα­δή 400 mg νά­τριο.

2-3 ἐ­τῶν: 2 γραμ­μά­ρια, 4-6 ἐ­τῶν: 3 γραμ­μά­ρια, 7-10 ἐ­τῶν: 5 γραμ­μά­ρια. Τέρ­μα τό ὀ­ξει­δω­τι­κό στρές.

Ὁ… ἐ­ξο­ρι­σμός τῶν τρο­φί­μων ζω­ϊ­κῆς προ­έ­λευ­σης ἀ­πό τό
δι­αι­το­λό­γιο ὅ­σων ἀ­κο­λου­θοῦν τήν Ὀρ­θό­δο­ξη νη­στεί­α δέν
ἐ­ξαν­τλεῖ τόν ὀρ­γα­νι­σμό. Καί αὐ­τό δι­ό­τι ἐ­κεῖ­νοι οἱ ὁ­ποῖ­οι
νη­στεύ­ουν κα­τα­να­λώ­νουν ἄλ­λα τρό­φι­μα ὑ­ψη­λῆς δι­α­τρο­φι­κῆς
ἀ­ξί­ας, ὅ­πως εἶ­ναι τά θα­λασ­σι­νά, τό λά­δι καί τό τα­χί­νι.

Σύμ­φω­να μέ ἔ­ρευ­νες τοῦ Τμή­μα­τος Προ­λη­πτι­κῆς Ἰ­α­τρι­κῆς καί
Δι­α­τρο­φῆς τοῦ Πα­νε­πι­στη­μί­ου τῆς Κρή­της, ὅ­σοι νη­στεύ­ουν δέν
ἔ­χουν σι­δη­ρο­πε­νι­κή ἀ­ναι­μί­α, ἐ­νῶ ἡ ὁ­λι­κή τους χο­λη­στε­ρό­λη
εἶ­ναι χα­μη­λό­τε­ρη σέ σύγ­κρι­ση μέ ἐ­κεί­νους πού δέν νη­στεύ­ουν. 

Ἐ­πί­σης, τά ἄ­το­μα πού δέν νη­στεύ­ουν ἔ­χουν ὑ­ψη­λά ἐ­πί­πε­δα
ὀ­ξει­δω­τι­κοῦ στρές, δη­λα­δή, ὅ­πως ἐ­ξη­γεῖ ὁ κ. Κα­φά­τος,
«αὐ­ξά­νον­ται οἱ ἐ­λεύ­θε­ρες ρί­ζες ὀ­ξυ­γό­νου στόν ὀρ­γα­νι­σμό
τους, οἱ ὁ­ποῖ­ες εἶ­ναι ἐ­ξαι­ρε­τι­κά το­ξι­κές καί ἐ­πι­φέ­ρουν
βλά­βες στίς κυτ­τα­ρι­κές μεμ­βρά­νες καί στό DΝΑ τῶν κυτ­τά­ρων,
δη­λα­δή προ­κα­λοῦν ἀλ­λοι­ώ­σεις στό γο­νι­δί­ω­μα».

Οἱ εἰ­δι­κοί εἶ­ναι κα­τη­γο­ρη­μα­τι­κοί: Ἡ Ὀρ­θό­δο­ξη νη­στεί­α
ἀ­πο­τε­λεῖ ἕ­να ση­μαν­τι­κό ὅ­πλο γιά τήν κα­τα­πο­λέ­μη­ση τῆς
πα­χυ­σαρ­κί­ας καί τῶν νο­ση­μά­των πού τή συ­νο­δεύ­ουν (ὑ­πέρ­τα­ση,
ὑ­περ­λι­πι­δαι­μί­ες, σακ­χα­ρώ­δης δι­α­βή­της, ἐγ­κε­φα­λι­κά καί
καρ­δια­κά ἐ­πει­σό­δια, καρ­κί­νος κ.ἄ.).

Οἱ βα­σι­κοί κα­νό­νες

Ἐ­λαι­ό­λα­δο: Ἐ­νι­σχύ­ει την ἄ­μυ­να ἔ­ναν­τι τοῦ
καρ­κί­νου. Εὐ­ερ­γε­τι­κές ἐ­πι­δρά­σεις στίς με­τα­βο­λι­κές
λει­τουρ­γί­ες τῆς γα­στρεν­τε­ρι­κῆς ὁ­δοῦ.

Λα­χα­νι­κά, χόρ­τα και φροῦ­τα: Εὐ­ερ­γε­τι­κά γιά
τήν ὑ­γεί­α τοῦ πε­πτι­κοῦ και γα­στρεν­τε­ρι­κοῦ συ­στή­μα­τος.
Με­λέ­τες ἔ­χουν δεί­ξει ὅ­τι μει­ώ­νουν τίς πι­θα­νό­τη­τες
ἐκ­δή­λω­σης καρ­κί­νου τοῦ πα­χέ­ος ἐν­τέ­ρου καί καρ­δι­αγ­γεια­κῶν
νο­ση­μά­των. Ἔ­χουν καί ἀν­τι­ο­ξει­δω­τι­κές ἰ­δι­ό­τη­τες.

Τα­χί­νι: Ἔ­χει ἀν­τι­γη­ραν­τι­κές καί
ἀν­τι­υ­περ­τα­σι­κές ἰ­δι­ό­τη­τες. Βο­η­θᾶ στήν κα­τα­πο­λέ­μη­ση τῆς
χο­λη­στε­ρό­λης, στό ἀ­νο­σο­ποι­η­τι­κό, στήν πρό­λη­ψη τοῦ
κα­ταρ­ρά­κτη, στήν ἀν­τι­με­τώ­πι­ση τοῦ δι­α­βή­τη καί τῆς
ἀρ­τη­ρι­ο­σκλή­ρυν­σης και στή σω­στή λει­τουρ­γί­α τοῦ ἥ­πα­τος!

Ξη­ροί καρ­ποί: Πε­ρι­έ­χουν ὑ­ψη­λές πο­σό­τη­τες
ἀ­σβε­στί­ου. Πλού­σιοι σε πο­λυ­α­κό­ρε­στα λι­πα­ρά ὀ­ξέ­α,
πρω­τε­ΐ­νες, ἰ­χνο­στοι­χεῖ­α, φυ­τι­κές ἴ­νες και βι­τα­μί­νες.

Θα­λασ­σι­νά: Πλού­σια σε βι­τα­μί­νες, ω-3 λι­πα­ρά ὀ­ξέ­α (εὐ­ερ­γε­τι­κά για το καρ­δι­αγ­γεια­κό σύ­στη­μα).

Και ἰ­ώ­διο. Πρέ­πει να ἀ­πο­φεύ­γον­ται ἀ­πό άτο­μα με αὐ­ξη­μέ­νο οὐ­ρι­κό ὀ­ξύ.