Easter Customs and Traditions: Γνωστά και άγνωστα έθιμα και παραδόσεις του Πάσχα στα Δωδεκάνησα

Related Articles

Στην Ρόδο

Στη Ρόδο το Σάββατο του Λαζάρου, τα παιδιά πηγαίνουν από σπίτι σε σπίτι και τραγουδούν τον «Λάζαρο». Στα παλιά τα χρόνια, αυτήν την ημέρα, κανένας γεωργός δεν πήγαινε στο χωράφι του να εργαστεί, γιατί πίστευαν, πως ό,τι έπιαναν θα μαραινόταν. Επιτρεπόταν μόνο η συγκέντρωση ξερών κλαδιών για το άναμμα των φούρνων τη Μεγάλη Εβδομάδα για το ψήσιμο των κουλουριών…………..

Την Μεγάλη Πέμπτη το βράδυ οι κάτοικοι ανάβουν τον καλαφουνό.

Πρόκειται για μια μεγάλη φωτιά που συμβολίζει το κάψιμο του Ιούδα και η οποία πρέπει να παραμείνει αναμμένη έως την Κυριακή του Πάσχα.

Το Μεγάλο Σάββατο οι νεότεροι άνδρες του χωριού μαζεύουν ξύλα από το δάσος και ανάβουν φωτιά έξω από την εκκλησία. Σε αυτήν μικροί και μεγάλοι πετάνε το Μάρτη και κάνουν από μια ευχή.

Ιδιαίτερα και ξεχωριστά, με διαφορετικά έθιμα σε κάθε νησί που τηρούνται «ευλαβικά» και μεταφέρονται από γενιά σε γενιά, εορτάζεται το Πάσχα στα Δωδεκάνησα.

Μια σημαντική διαφορά, σε σχέση με τις περισσότερες περιοχές της χώρας, είναι ότι στα Δωδεκάνησα την ημέρα του Πάσχα δεν περιλαμβάνεται στο μενού ο οβελίας, τα κοκορέτσια και τα συναφή εδέσματα.

Το τραπέζι της Ανάστασης περιλαμβάνει την παραδοσιακή μαγειρίτσα (το βράδυ του Μεγάλου Σαββάτου μετά το Χριστός Ανέστη) και την Κυριακή μεσημέρι τον «Λαμπριάτη» που είναι αρνί ή κατσίκι στο φούρνο γεμιστό με ρύζι και εντόσθια, που στα χωριά της Ρόδου ονομάζεται «καππαμάς».

Στην Πάτμο, η Μεγάλη Εβδομάδα αποτελεί μία μοναδική εμπειρία

Το έθιμο που κάνει το Πάσχα στην Πάτμο ξεχωριστό, είναι η τελετή του Νιπτήρα, το πρωί της Μ. Πέμπτης, το οποίο αποτελεί την αναπαράσταση του Μυστικού Δείπνου: ο ηγούμενος, όπως ακριβώς ο Ιησούς, πλένει τα πόδια δώδεκα μοναχών που κάθονται γύρω από τη μεγάλη εξέδρα, όπως οι μαθητές στο Μυστικό Δείπνο.

Τη Μεγάλη Παρασκευή γίνεται η αναπαράσταση της Αποκαθήλωσης στη Μονή του Αγίου Ιωάννη και το ίδιο βράδυ όλοι οι επιτάφιοι συναντιούνται στις πλατείες της Σκάλας και της Χώρας. Η Ανάσταση γίνεται επίσης στο μοναστήρι και ανήμερα του Πάσχα, διαβάζεται το Ευαγγέλιο σε επτά γλώσσες.

Στην Κάλυμνο

Εντυπωσιακή είναι η Ανάσταση στο νησί της Καλύμνου, με τους αυτοσχέδιους δυναμίτες που ρίχνονται και οι οποίοι ταρακουνούν στην κυριολεξία το νησί.

Στην Αστυπάλαια

Στο νησί της Αστυπάλαιας από τα χαρακτηριστικά του Πάσχα, είναι η παρασκευή των γαλατοκούλουρων με κατσικίσιο γάλα , ζάχαρη, κανέλλα και το περίφημο ντόπιο σαφράν ενώ φτιάχνουν επίσης λαμπρόπιτες που και αυτές περιέχουν σαφράν.

Στη Λέρο, ένα από τα παλαιά έθιμα που υπάρχουν είναι οι κάτοικοι του νησιού, τα ξημερώματα της Μεγάλης Παρασκευής να επισκέπτονται τα νεκροταφεία του νησιού και να φροντίζουν τους τάφους των συγγενών τους ενώ την παραμονή του Μεγάλου Κανόνα πραγματοποιείται στο νησί το έθιμο των «κλημάτων» όπου οι κάτοικοι υπό τον συντονισμό της εκκλησίας συγκεντρώνουν δεμάτια από κλήματα τα οποία τα καίνε φτιάχνοντας καρβουνάκια για τα θυμιατά.

Στην Κάρπαθο

Στην Κάρπαθο τα πασχαλινά έθιμα ξεχωρίζουν στην Όλυμπο, όπου οι κάτοικοι ακολουθούν παραδόσεις πένθους και θρήνου στη διάρκεια της Μεγάλης Εβδομάδας, αλλά και λαμπρού εορτασμού, που κορυφώνεται τη Λαμπρή Τρίτη. Αποχωρίζονται τις παραδοσιακές πολύχρωμες στολές τους μόνο τη Μεγάλη Εβδομάδα, όταν τις αντικαθιστούν με μια «πένθιμη» ενδυμασία.

Μετά το συγκινητικό Επιτάφιο της Μεγάλης Παρασκευής, οι γυναίκες ετοιμάζουν το Μεγάλο Σάββατο, το λαμπριάτικο οφτό για την επόμενη μέρα, δηλαδή κατσικάκι ή αρνί με γέμιση, κυρίως από ρύζι.

Τη Δευτέρα του Πάσχα οι γυναίκες πηγαίνουν στους φούρνους, για να φουρνίσουν πασχαλινές πίτες με μυζήθρα και μπαχαρικά και στη συνέχεια στο νεκροταφείο για να ασπρίσουν και να στολίσουν με λουλούδια τους τάφους. Οι Ολυμπίτες στολίζουν τη Λαμπρή Τρίτη τις εικόνες της εκκλησίας με χρωματιστές μαντίλες και τις κουβαλάνε στα χέρια, οδεύοντας ξανά προς το νεκροταφείο.

Στην Κω

Στην Κω, ενώ οι μεγάλοι ασχολούνται με τις πασχαλινές δουλειές και τον εκκλησιασμό, τα παιδιά προετοιμάζονται για την Ανάσταση. Παίρνουν μεγάλα κλειδιά από εκείνα που είχαν οι παλιές κλειδαριές, δένουν με ένα σχοινί το κλειδί με μπαρούτι και βάζουν το καρφί στην τρύπα του κλειδιού, το βράδυ της Ανάστασης το χτυπούν δυνατά στον τοίχο για να εκπυρσοκροτήσει. Άλλοι κόβουν μακριές λωρίδες χαρτιού, βάζουν στην άκρη της κάθε λωρίδας μπαρούτι και ένα φιτίλι, την τυλίγουν τριγωνικά, ώστε να προεξέχει το φυτίλι που το ανάβουν και από την ώρα που ο παπάς λέει το «Χριστός Ανέστη».

Το πρωί του Μ. Σαββάτου, η εκκλησία στρώνεται με μικρά μοβ μυρωμένα λουλούδια του βουνού που λέγονται λαμπρές. Οι νοικοκυρές φτιάχνουν τις λαμπρόπιττες και το γεμιστό αρνί.

Στην Κάσο

Στο νησί της Κάσου ξεχωρίζουν από τα φαγητά τα κασιώτικα ντολμαδάκια που αποτελούν τοπική σπεσιαλιτέ, τα οποία παρασκευάζουν κατά χιλιάδες(!) οι γυναίκες του νησιού ενώ από τα πιο χαρακτηριστικά πανηγύρια είναι αυτό του Αϊ Γιώργη στις Χαδιές, την Τρίτη μετά το Πάσχα στο οποίο συμμετέχουν όλοι οι κάτοικοι του νησιού.

More on this topic

Advertisment

Σεβασμιώτατος Δωρόθεος Β'

Sunday of Orthodoxy: Λαμπρός ο εορτασμός της Κυριακής της Ορθοδοξίας στον I.Μ.Ν. της Μεγάλης Παναγιάς Μυκόνου

Sunday of Orthodoxy / Με λαμπρότητα εορτάστηκε στην Μύκονο η Κυριακή της Ορθοδοξίας κατά την οποία τιμάται η Αναστήλωση των Ιερών Εικόνων και ο...

Με ευλάβεια και κατάνυξη

Sunday of Orthodoxy: Λαμπρός ο εορτασμός της Κυριακής της Ορθοδοξίας στον I.Μ.Ν. της Μεγάλης Παναγιάς Μυκόνου

Sunday of Orthodoxy / Με λαμπρότητα εορτάστηκε στην Μύκονο η Κυριακή της Ορθοδοξίας κατά την οποία τιμάται η Αναστήλωση των Ιερών Εικόνων και ο...

Liturgical music

Easter Sunday Vespers of Agape: Τα στιχηρά του Πάσχα στον Ι.Μ.Ν της Μεγάλης Παναγιάς [video]

Ο χορός των Ιερέων της Μυκόνου ψάλλει τα στιχηρά του Πάσχα: «Αναστάσεως ημέρα, λαμπρυνθώμεν λαοί, Πάσχα Κυρίου, Πάσχα εκ γάρ θανάτου πρός ζωήν, και...
error: Content is protected !!