Του Επισκόπου Μεσαορίας Γρηγορίου
Σήμερα η Αγία μας Εκκλησία τιμά τη μνήμη των Αποστόλων Αρχίππου και Φιλήμονος και της Οσίας Φιλοθέης της Αθηναίας, η οποία γεννήθηκε το έτος 1522 μ.Χ. στην Αθήνα. Η μητέρα της ήταν στείρα και απέκτησε την Αγία μετά από θερμή και συνεχή προσευχή.
Οι γονείς της Αγίας Φιλοθέης, μαζί με τη χριστιανική ανατροφή, της έδωσαν και σπουδαία μόρφωση. Έτσι, η Ρηγούλα (δηλαδή Παρασκευούλα), όπως ήταν το κοσμικό της όνομα, προόδευε στα πνευματικά θέματα. Σε ηλικία 14 χρονών την πάντρεψαν, παρά τη θέλησή της, με έναν από τους άρχοντες της Αθήνας. Αργότερα, αφού πέθαναν οι γονείς και ο σύζυγός της, αφιερώνεται εξ’ ολοκλήρου στο Χριστό, γίνεται μοναχή, και παίρνει το όνομα Φιλοθέη.
Αρχικά, οικοδόμησε ένα γυναικείο μοναστήρι, στο οποίο και έδωσε το όνομα του Αγίου Ανδρέα. Το μοναστήρι αυτό σωζόταν στην Αθήνα, επί πολλά έτη μετά την κοίμηση της Αγίας. Το παράδειγμά της, να αφιερωθεί στο Χριστό, το ακολουθούν και άλλες νέες. Σε μικρό διάστημα, η μονή έφθασε να έχει διακόσιες αδελφές. Εκεί βρίσκουν προστασία όλοι οι ταλαιπωρημένοι από τη σκλαβιά, οι άρρωστοι βρίσκουν θεραπεία, οι πεινασμένοι τροφή, οι γέροντες στήριγμα και τα ορφανά στοργή.
Η Οσία, παρά τις αντιδράσεις των Τούρκων, οικοδομεί διάφορα φιλανθρωπικά ιδρύματα, νοσηλευτήρια και ορφανοτροφεία. Διδάσκει με τα λόγια και με τη ζωή της. Ιδιαίτερες είναι οι φροντίδες της για να σώσει από τον εξισλαμισμό τις νέες Ελληνίδες. Το έργο της, εθνικό και θρησκευτικό, ξεπέρασε τα όρια της Αθήνας και έγινε γνωστό σε όλη την Ελλάδα.
Η όλη όμως δράση της Αγίας Φιλοθέης εξαγρίωσε τους Τούρκους. Τη συλλαμβάνουν και εκείνη, με πνευματική ανδρεία, ομολογεί την πίστη της στο Χριστό ως Θεό αληθινό και άνθρωπο τέλειο. Στο τέλος, με τη βοήθεια του Θεού ελευθερώνεται.
Ελεύθερη πλέον, επέστρεψε στο μοναστήρι της. Με την αξιοποίηση κάθε πνευματικής ευκαιρίας, έφθασε στην ακρώρεια της τελειότητας, και στην πράξη και στη θεωρία, κι έτσι με τη χάρη του Παναγίου Πνεύματος, αξιώθηκε να επιτελεί θαύματα.
Μάταια οι Τούρκοι προσπάθησαν να ανακόψουν τη δράση της. Στις 2 Οκτωβρίου του έτους 1588 μ.Χ., πήγαν στο μονύδριο που είχε οικοδομήσει στα Πατήσια, εισέβαλαν στο ναό, άρπαξαν την Αγία, τη μαστίγωσαν με μανία και βαναυσότητα και την εγκατέλειψαν ημιθανή έξω από το μοναστήρι της.
Έξω από το ναό, σώζεται η κολώνα όπου η Φιλοθέη δέθηκε και μαστιγώθηκε. Οι μοναχές της τη μετέφεραν στην κρύπτη της στην Καλογρέζα. Κοιμήθηκε μαρτυρικά στις 19 Φεβρουαρίου 1589 μ.Χ. Το ιερό λείψανό της βρίσκεται σήμερα στο Μητροπολιτικό Ναό των Αθηνών.
Το κοινωνικό έργο της Αγίας Φιλοθέης, μετά από αιώνες, παραμένει επίκαιρο τεκμήριο στην καθημερινή πράξη της Εκκλησίας για χάρη του πονεμένου ανθρώπου.